Thời gian gần đây, trên mạng xã hội liên tục xuất hiện cụm từ Lemỏn xuất phát từ những câu nói của gen Z khiến không ít người nhức não vì độ khó hiểu của nó. Nếu bạn cũng là một trong số đó thì đừng bỏ lỡ bài viết sau đây của z2k.info để biết được thực chất Lemỏn là gì nhé!
Ngôn ngữ của Gen Z
Bất cứ ngôn ngữ nào cũng vậy, sẽ biến đổi theo thời gian: có những từ ngữ cũ mất đi, từ ngữ mới được hình thành. Với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin như hiện nay thì việc một số từ ngữ mới xuất hiện là lẽ đương nhiên.
“Ơ mình là người tối cổ từ bao giờ ấy nhỉ?” hẳn sẽ là suy nghĩ nhen nhóm trong đầu của nhiều người nếu một ngày lướt mạng xã hội và chẳng may lạc vào một fanpage hay group nào đó do Gen Z lập nên hoặc dành riêng cho các bạn Gen Z. Xung quanh bạn khi ấy sẽ ngập tràn những từ rõ ràng là bạn đọc được nhưng khi ghép vào với nhau lại chẳng nghĩ ra ý nghĩa gì hợp lý. Hoặc có đôi lúc nó còn được viết bằng thứ ngôn ngữ kì lạ gì đó mà bạn còn không dám chắc chắn rằng liệu nó có phải tiếng Việt hay không.
Internet phát triển kéo theo việc giao lưu, trò chuyện trên các mạng xã hội ngày càng phổ biến thì ngôn ngữ gen Z mới mẻ, độc đáo cũng xuất hiện ngày càng nhiều. Thế hệ Z là thế hệ gắn liền với thời đại số nên việc người trẻ sáng tạo, khám phá nên một ngôn ngữ riêng, mang đậm cá tính của bản thân qua mạng xã hội cũng là điều hoàn toàn dễ hiểu. Vì đây cũng là thế hệ dễ bắt nhịp theo xu hướng nên mới có hiện tượng những ngôn ngữ lạ xuất hiện, những câu cú sai chính tả chẳng hạn bỗng chốc được rất nhiều người biết đến và sử dụng. Việc này sẽ làm xuất hiện nhiều từ ngữ mới và Tiếng Việt vì thế cũng trở nên phong phú hơn.
Những từ ngữ này đa phần chỉ được sử dụng đặc thù ở một tầng lớp xã hội nào đó nhất định, ta có thể xếp chúng vào nhóm “biệt ngữ xã hội”, hay dân gian còn gọi là “tiếng lóng”. Và Lemỏn chính là một trong số những từ ngữ đó.
Lemỏn có nghĩa là gì?
Khi nhìn từ “lemỏn”, trong đầu bạn sẽ hiện lên điều gì đầu tiên? Có phải từ “lemon” trong tiếng Anh đúng không? Thế rồi dụi mắt nhìn lại một lần nữa, tự nhiên bạn phát hiện ra có thêm dấu hỏi trên đầu. 12 năm học ngoại ngữ, dù không đạt đến trình độ giỏi nhưng ít nhất bạn cũng biết một điều cơ bản là tiếng Anh không hề có dấu. Có dấu thì ắt hẳn là tiếng Pháp chăng? Cơ mà kì lạ là từ điển tiếng Pháp cũng không có một từ nào lạ như vậy luôn. Vâng, bạn đã thành công trong việc tự làm mình bị lú rồi đấy.
Thôi nói luôn nha. Lemỏn là một từ lóng được thế hệ Z sáng tạo ra và được dùng trên khắp các nền tảng mạng xã hội. Đây làm một cách viết teencode vô cùng mới mẻ và “hack não” mà nếu bạn không thuộc thế hệ gen Z hoặc không tìm hiểu trước đó thì khó lòng có thể hiểu và sử dụng được.
Với Gen Z, “lemỏn” chính là từ bắt nguồn từ từ quen thuộc “lemon” của tiếng Anh, nhưng nó đã được kết hợp một cách kỳ diệu và sáng tạo với bộ dấu trong tiếng Việt chúng ta và tạo thành một từ mới với ý nghĩa mới. Cụ thể, “lemon” = “chanh”. Theo tính chất bắc cầu, “lemon” + dấu hỏi (lemỏn) = “chanh” + dấu hỏi (chảnh). Từ đó dễ dàng suy ra, “lemỏn” là tính từ chỉ sự chảnh chọe, kiêu kỳ, thậm chí là chảnh chọe của một người.
Ví dụ:
- Next Top ra mắt mùa mới, nhà chung sẽ được chia làm 2 team là team Sang và team Lemỏn!
- Chào cô bạn mới chuyển đến lớp kế bên mà người ta bơ:”Ủa, nhỏ này lemỏn ghê. Không thèm đáp lại luôn”
- Mắt cận nên mỗi khi đi đường không nhìn thấy người quen nên thường không chào, muốn giải thích:”Xin lỗi nha, tại tui cận tui không thấy gì chứ không phải tui lemỏn đâu…”
- Đã đọc tin nhắn của tụi bạn nhưng đang mải ăn nên để đó định lát rep lại, nhưng vô tình quên mất. Bạn bị tụi bạn lôi ra “xử tử hình” vì dám bơ tin nhắn. Khi ấy bạn sẽ nói rằng “Tại tui quên á chứ không phải tui lemỏn đâu…”
- “Nhỏ đó có ba làm hiệu trưởng nên bày đặt lemỏn đây mà”
- “Cô diễn viên đó mới gia nhập công ty chưa được bao lâu đã mắc bệnh ngôi sao, lemỏn, không coi ai ra gì”
Lemỏn – cụm từ để gán cho những người bạn ghét
Điều này không thể phủ nhận, đúng chứ? Gặp ai đó không ưa mắt, bạn cho rằng họ “chảnh”. Hay khi bạn ganh tị với sự thành công của người khác, bạn nói rằng họ “chảnh”. Từ “chảnh” đã xuất hiện trong giới trẻ khá lâu và giờ vẫn còn được sử dụng rộng rãi, phổ biến. Và bây giờ, Lemỏn chính là một cách nói khác của “chảnh”.
Đi dạo loanh quanh một vòng trên mạng mới biết, hầu như các bạn trẻ đều không rõ xuất xứ của từ “Lemỏn” ở đâu, và nghĩa chuẩn xác là như thế nào, nhưng họ có chung các “định nghĩa” về Lemỏn như sau:
- “Lemỏn là người đó đưa cái mặt sốc để nói chuyện với mình, hỏi mà không trả lời. Girl lemỏn nhiều hơn boy”
- “Những người đố kỵ với người khác về một khía cạnh nào đó thì cho rằng người nào giỏi hơn mình là người đó lemỏn. Còn người lemỏn thật sự thì luôn tự đắc, coi trời bằng vung, nghĩ mình là cái “rốn” của vũ trụ, chẳng xem ai ra gì”
- “Khi người ta có một ưu điểm gì đó tỏa sáng lấp lánh hơn người (ví dụ: xinh đẹp, giỏi giang, giàu có, tài năng…) thì tất yếu sẽ có sự lemỏn. Nhưng mà còn tùy cái hành động biểu hiện cho sự lemỏn đó có quá đà không, có làm người khác khó chịu không. Lemỏn quá thì bị nhiều người ghét và ít có bạn lắm. Hoặc cũng có thể người này không lemỏn, nhưng vì nổi bật, hay ho hơn người nên bị để ý, rồi nhiều người ghen tỵ, cho người ta là lemỏn.”
Theo như lời nhận định của nhà ngôn ngữ học Nguyễn Đức Dương, “chảnh” là một từ địa phương Nam bộ được giới trẻ cả nước sử dụng khá nhiều trong những năm gần đây, có nghĩa là “làm cao, lên mặt, tỏ vẻ ta đây”. Có lẽ vì xem đây là một từ mang tính địa phương nên cuốn Từ điển tiếng Việt do các nhà ngôn ngữ học của Viện Ngôn ngữ học biên soạn không có bao hàm mục từ này. Như vậy, từ “chảnh” mang sắc thái ý nghĩa chê bai thái độ lên mặt, phách lối. Và như đã đề cập ở phía trên, Lemỏn được sử dụng khi nói ai đó kiêu kì, chảnh chọe. Người ta sẽ sử dụng từ này khi muốn nhận xét thái độ của ai đó một cách tiêu cực nhưng muốn bầu không khí trở nên vui vẻ hơn.
Đối tượng của từ “Lemỏn” là những ai?
Bạn sẽ hoàn toàn bất ngờ trước những đặc điểm mà chúng tôi liệt kê dưới đây, cùng những nguyên nhân khiến con người ta bị cho là “lemỏn”:
- Ban cán sự lớp – những người có chức có quyền: “lemỏn” vì công tư phân minh, “lemỏn” vì làm tròn trách nhiệm!!!
- Những bạn tự tin và không bao giờ lúng túng trước đám đông: “lemỏn” vì bị người khác ganh tị, “lemỏn” vì không tự ti như bao người.
- Những học sinh giỏi: “lemỏn” vì…học giỏi, “lemỏn” vì tài năng, “lemỏn” vì không chỉ bài cho bạn bè!
- Những bạn có tài, có năng khiếu ở một lĩnh vực nào đó: Bị xem là “lemỏn” khi thể hiện tài năng.
- Những “hot teen” trong trường: “lemỏn” vì nổi tiếng!
- Các teen chính hiệu: ăn mặc thời thượng, có “đẳng cấp” nhất định: “lemỏn” vì điệu!
- Những bạn hay dè dặt: “lemỏn” vì không thèm bắt chuyện với người khác!
- Những bạn dễ thương, xinh đẹp: “lemỏn” vì “đẹp”!
Tóm lại là, trong mọi hoàn cảnh, nếu sơ ý, bạn cũng có thể bị xem là “lemỏn” mọi lúc, mọi nơi! Bạn thấy đấy, những người bị xem là lemỏn, đa phần đều không “lemỏn” theo đúng nghĩa gốc của nó!
Những người bạn cho là Lemỏn, họ có thật sự Lemỏn?
Mỗi khi bạn nói rằng họ “lemỏn”, phải chăng bạn chỉ nhìn vào vẻ bề ngoài rồi tiên đoán như thế? Hoặc bạn có một chút ganh tị, đố kị, tủi hờn khi mình không đạt đến ngưỡng thành công như họ?
Chúng ta thường không công bằng, chỉ phán xét, rồi nhận định rằng ai đó chảnh bằng cảm tính, bằng cảm xúc của cá nhân mình. Và những người bị nói là chảnh (hay Lemỏn) thì cảm thấy tủi thân, không biết tại sao lại bị gán cho điều đó, thế rồi tự nhiên, chỉ vài cử chỉ hay hành động vô ý, họ cũng nghiễm nhiên bị cho là “thái độ”, là “chảnh chọe”. Thậm chí họ chỉ cần thở thôi cũng bị coi là “chảnh”. Không thể phủ nhận rằng đôi lúc, chúng ta cố tình nói ai đó Lemỏn chỉ vì chúng ta đố kỵ với sự tỏa sáng của họ.
Chắc hẳn đã có bạn nghe được cùng một câu từ khá nhiều người:”Hồi đó, lần đầu gặp tao tưởng mày chảnh lắm, ai ngờ nói chuyện rồi mới biết không khác gì con hâm luôn”. Thật sự nghe câu đó không mấy dễ chịu vì mọi người đã đánh giá sai về mình. Nhưng quan trọng là người đó đã được thời gian “bào chữa” cho bản thân mình.
Một quy luật hiển nhiên: Khi bạn cảm thấy không thể ưa một ai đó, bạn có chắc rằng mọi người đều quý mến và cảm kích bạn? Bạn có thói quen hay soi mói, ganh ghét người khác, thì hiển nhiên bạn cũng sẽ bị “ghét” như cái cách mà bạn ghét họ. Thay vì dành thời gian để ganh ghét, đố kị và phán xét họ, gán cho họ những câu như kiểu “Lemỏn quá” thì hãy tập trung vào bản thân mình, giữ thái độ vui vẻ yêu đời.
Bởi như câu nói nào đó “Hãy đối xử với người khác theo cái cách mà bạn muốn được đối xử”. Bạn muốn được tôn trọng, trước tiên hãy tôn trọng người khác. Bạn muốn nhận được tình yêu, sự quý mến và tin tưởng hãy thật chân thành, thật lòng và đừng giả tạo. Bạn muốn được thanh thản, đừng đánh giá người khác bằng cái nhìn quá đỗi khắt khe, khó tính. Hãy thử gửi trao những thứ mà bạn muốn được nhận lại, rồi sẽ có ngày bạn nhận lại được những điều tuyệt vời, ý nghĩa và đẹp đẽ hơn thế. Hãy sống thật chan hòa với mọi người xung quanh, đừng buột miệng nói rằng ai đó “lemỏn” một khi chưa tìm hiểu kĩ về họ nhé!
Hi vọng bài viết đã giúp bạn hiểu được Lemỏn là gì. Hãy cân nhắc thật kĩ trước khi sử dụng cụm từ này để tránh gây khó chịu cho những người xung quanh nhé!